Tekrarlayan endometriozisi tanımlamak için bir standardizasyon olmamakla ve sıklığı tam olarak bilinmemekle birlikte, endometriozis yönetiminde sık karşılaşılan bir durumdur.
Anahtar Noktalar
Önemli Başlıklar:
Endometriozisin tekrarlama oranını etkileyen yardımcı faktörler tanımlanabilirse, nüksten korunmak ve endometriozisi yönetmek mümkün olacaktır.
Önemi:
Endometriozis hastalarının kişiselleştirilmiş yönetimi ve takibi, hastanın hastalığı kaynaklı ve cerrahi kaynaklı risk faktörleri göz önünde bulundurularak gerçekleştirilmelidir.
Ne yapıldı?
Anahtar sonuçlar:
Özet
Endometriozis, endometrial stroma ve glandların uterin kavitenin dışında bir yere yerleşmesi olarak tanımlanmıştır. Güncel tıbbi ve cerrahi tedaviler yan etki, maliyet, nüks riski, gebe kalabilme kapasitesi üzerine etki gibi birçok yan etkiye sahiptir.
Farklı yayınlarda farklı görülme oranı belirtilen rekürens önemli bir problemdir. Bu durum yeni lezyonların oluşmasından veya tedavi sonrası geriye kalmış rezidü lezyonların büyümesi ile oluşmaktadır.
İtalya’dan bir grup bilim adamı, Ceccaroni ve ark. tarafından “The European Journal of Contraception & Reproductive Health” isimli dergide ¨ Tekrarlayan endometriozis: bilinmeyen bir düşmanla savaş¨ başlıklı bir derleme yayınlanmıştır. Yazarlar 1990’dan beri MEDLINE’da yayınlanan, “endometriozis” ve “rekürens” terimlerini içeren çalışmaları kullanarak endometriozis nüksüyle ilgili mevcut olan farklı tanımlamalara açıklık getirmişlerdir. Endometriozis nüksünü, farklı çalışmalarda tanımlandığı gibi ağrının tekrarlaması, klinik bulgular, anatomik tekrar, serum CA125 seviyesinde anlamlı artış veya ikinci cerrahide bulguların olması gibi kabul etmişlerdir.
Fakat bütün tanımlamalar az yada çok kısıtlamalara sahipti. Endometriozis rekürensine sebep olabilecek birçok olası karıştırıcı faktörün olduğunuda belirttiler.
Bunlardan takip süresi, çalışma dizaynı ve örneklem büyüklüğü, hastalığın tipi ve evresi, kullanılan cerrahinin şekli, postoperatif dönemde kullanılan medikal tedaviler karıştırıcı faktörler olarak değerlendirildi.
Endometriozis nüksü için genç yaş, pozitif aile öyküsü, yüksek vücut kitle indeksi, önceden over stimulasyonu için ilaç kullanmış olmak, tanı sırasında büyük endometrioma varlığı, şiddetli preoeratif ağrı varlığı, yüksek serum CA125 seviyesi ve ileri evre hastalığa sahip olmak hastanın hastalığına ait risk faktörleriyken, operasyon sırasındaki yoğun yapışıklıklar, tedavi için radikal cerrahi gerekliliği ve pozitif cerrahi sınırlar ise cerrahiyle ilişkili risk faktörleriydi.
Yazarlar rekürens riskini öngörmenin hastalığın gelecekte yönetimi için çok önemli olduğunu vurgulamışlar ve cerrahlara endometriozis rekürensini standardize bir temelde tanımlamalarını önermişlerdir.
Endometriozis rekürensinin daha iyi araştırılması için gelecekte daha çok hastanın katıldığı, uzun takip süreli, endometriozis rekürensinin standardize tanımlara göre belirlendiği daha çok randomize kontrollü çalışmaya ihtiyaç olduğu yazarlar tarafından eklenmiştir.
Kaynak Site: endonews.com
Çeviren: Dr. Çağdaş ŞAHİN