Close
İrritabl bağırsak sendromu veya IBS, kolonu (kalın barsak) etkileyen nispeten yaygın bir hastalıktır. Bu hastalık bir ˜dışlama’ hastalığıdır, çünkü bu teşhise yalnızca diğer bozuklukların dışlanması ile ulaşılır. IBS teşhisi sadece anamnez, muayene veya teste dayanarak tam olarak konulamaz.
İBS semptomlarının çoğu, diyare (ishal), kabızlık, şişkinlik, kramp ve karın ağrısı gibi barsak endometriozisine benzer. Bununla birlikte, endometriozisten farklı olarak, IBS az ya da çok ilaçla kontrol edilebilir veya diyette değişiklikle iyileşme gösterebilir. Cerrahi nadiren gereklidir. Ancak, endometriozis IBS olarak yanlış tanı alırsa, hastalar, kendileri için en iyi seçenek olabilecek cerrahi tedaviyi alamadan yıllar geçebilirler. Doktorlar sıklıkla belirtilerdeki benzerliklerden ve muhtemelen endometriozis hakkındaki bilgi eksikliğinden dolayı endometriozisi IBS ile karıştırırlar.
IBS / Endometriozis Nasıl Teşhis Edilir?
˜Endometriozis sıklıkla apandisit veya IBS olarak yanlış tanı almaktadır.’
Doktorlar, genellikle gastroenterologlar, üst gastrointestinal sistemi, hastanın ağzından yemek borusuna oradan da midesine kadar ulaşan bir kamerayla (endoskop) inceleme sürecine başlarlar.
Ardından, rektum ve kolonu değerlendirmek için hastanın arka tarafından bir kamera yerleştirirler. Tüm bulgular normal ise, doktorlar sıklıkla hastanın barsakların dış tabakasındaki iltihaplanmayı fark etmeden IBS olduklarına karar verirler. Barsağın dış tabakası tam olarak endometriozis lezyonlarının etkilediği ve IBS gibiymiş görülen belirtilere neden olduğu noktadır. Bütün bunlar sonuçta “Bu doktorlar, hastalarına bu belirtilerin ortaya çıkmasının altında yatan hangi sebebi sormayı atlıyorlar? ” sorusunu ortaya koyuyor.
Kendinize şu soruyu sorun: “Kabızlık belirtileri, ağrılı barsak hareketleri veya ishal, mensturasyonunuz ile aynı zamanda mı oluyor?”
Doktorların hastaların belirtilerinin detaylarını, görülme sıklığı açısından sormaları çok önemlidir. Adet döngüsü ile eş zamanlı olan ve her hasta için farklı olabilen belirli paternler, endometriozisi daha net bir şekilde işaret edebilir. Örneğin, bazı kadınlar, adet dönemlerinden hemen önce 1-2 gün süren gevşek bir dışkıyı ya da ishal ve bunu takip eden günlerde kabızlık ve şişkinlik yaşarlar.
Bu belirtiler bir doktora belirtilerin sebebinin IBS’den daha fazla olduğunu düşündürmeli ve öncelikle hastayı uygun bir jinekolojik takibe yönlendirerek endometriozis dışlanmalıdır. Doktorlar ayrıca, hastaların, disparoni (cinsel ilişkide ağrı) veya lokalize bacak veya kalça ağrısı (nöropati) gibi barsak endometriozisine bağlı ve kesinlikle IBS’a bağlı olmayan belirli belirtileri olup olmadığını soruşturmalıdır.
IBS / Endometriozisin Yanlış Teşhisine Ne Sebep Olmaktadır?
Çoğu hekim bu tür sorular sormaz, çünkü GIS ve barsak semptomları düşünüldüğünde endometriozisi dışlamak genel bir uygulama değildir, bu yüzden bu soruları neden sormak zorunda olduklarını bilmiyorlar .
Doktorlar mideyi, kolonu ve rektumun içine bakarak bir hastayı değerlendirirken, endometriozis lezyonlarının uzanabileceği organların içindeki potansiyel bir ağrı kaynağını ararlar, dışındaki değil.
Çoğu zaman doktorlar hastayı, bu karın organlarının dış duvarlarını gözlemleyebilecek bir laparoskopik cerraha (kapalı ameliyat yapan) göndermezler. Endometriozisi resmi olarak teşhis etmenin tek kanıtlanmış yolu, biyopsi ve buna eşlik edecek patoloji raporu olan laparoskopik cerrahidir. Bunu göz ardı ederek, doktor bu olasılığı ekarte edemez.
Peki bu doktorlar hastalarının sözde hastalığına bir çözüm olarak ne öneriyor? Tipik olarak GIS uzmanları, barsak belirtilerini geçici olarak sakinleştiren ve sanki sorunun giderildiğine dair yanlış bir izlenim veren bazı diyet düzenlemelerini önerebilir. Ancak belirtiler kaçınılmaz olarak çok hızlı bir şekilde geri gelir. Sayısız diyet değişikliği ve Helicobacter pylori (H. pylori) tedavisi sonrası -endometriozisin güçlü göstergelerine rağmen- hasta ağrı ve belirtileri göstermeye devam etse bile hekim, hastasının çaresizce ihtiyaç duyduğu tavsiyeyi sağlayamayabilir.
Ne yapmalısınız?
Eğer tedavi işe yaramıyorsa veya ağrıyla birlikte diğer belirtiler adet döneminiz boyunca düzenli olarak her ay ortaya çıkıyorsa, doktorunuzun bunu anlamasını sağlamak için elinizden geleni yapın. Bunu çok net hatırlayın. Siz veya tanıdığınız birine IBS teşhisi konduğunda, bunun yanlış tanı olduğunu düşünmeyin. Bu duruma sahip olabilirsiniz ve eğer öyleyse bir gastroenterolog bu durumu nasıl tedavi edileceğini kesinlikle çok iyi bilecektir. Fakat altta yatan sebep IBS’dan çok daha fazlası olabilir.
Hastaların yanlış teşhis edilmemesini sağlamak ve iyileştirmek için yeni yollar bulmak kesinlikle tıbbi toplumun sorumluluğundadır. Bununla birlikte, hastaların hem ihtiyaç duyduğu hem de hak ettiği en iyi tedavi ve bakım hizmetini almalarını sağlamada, hastaların da aktif rol oynamaları önemlidir. Bu yazının başlıca amaçlarından biri, endometriozis hakkında sizi eğitmek; böylece hem kendi savunucunuz olmanızı sağlamak, hem de hastalığınızla ilgili az veya hiç bilgi sahibi olmayan doktorunuzda gerekli farkındalığı oluşturmanızdır.
Unutmayın, belirtilerinizin gerçek nedeni endometriozis olduğunda IBS olarak yanlış tanı alırsanız, yanlış tanı endometriozisin büyümesine daha fazla zaman tanır ve endometriozis ilerledikçe daha fazla sorun ve daha fazla risk oluşturabilir. Bu nedenle, hastaların doktorlarına muayene olduktan sonra bile, bedenlerini dinlemeyi bırakmamaları çok önemlidir. Vücudunuz uygulanan tedavilere nasıl tepki verdiğine dikkat edin, özellikle cerrahi ise ve işe yaramıyorsa sesinizi çıkarın.
Çeviren: Dr. Ezgi DARICI
